‘De Vier Inzichten’

Boekentip: ‘De Vier Inzichten’ van spiritueel teacher Don Miquel Ruiz 


Het eerste inzicht: ‘Wees onberispelijk in je woorden’

Alles wat je zegt heeft een grote impact. Toen je als kind opgroeide, gaven je ouders en verwanten over van alles en nog wat hun mening, zonder er bij stil te staan wat het met jou deed. We geloofden die meningen en werden er bang van. Iemand zegt bijvoorbeeld dat je niet netjes kunt schrijven, of dat je er niet mooi uitziet of dom bent. Dat heeft enorme impact: zolang je die woorden niet op z’n minst in twijfel trekt, zul je ze als waarheid aannemen en ernaar leven. En anderen ook zo behandelen…

Onberispelijk zijn in je woorden houdt in dat je geen dingen zegt die tegen jezelf gericht zijn. Als ik jou tegenkom en je stom noem, lijkt het of mijn woorden tegen jou zijn gericht. Maar in feite keren ze zich tegen mijzelf, want jij zult mij erom gaan haten en jouw haat komt mij niet ten goede. Daarom zijn mijn woorden tegen mezelf gericht wanneer ik in kwaadheid met mijn woorden emotioneel gif naar jou zend. Heb ik mezelf lief, dan zal ik in mijn contact naar jou uiting geven aan die liefde. Dan ben ik onberispelijk in mijn woorden, want mijn manier van spreken en doen zal een soortgelijke reactie oproepen.

Besef dus voordat je iets naars over iemand zegt, dat je niet weet waar de ander vandaan komt, wat hij of zij heeft meegemaakt en dat je iemands levenspad niet kent. Je weet simpelweg niet wat de ander doormaakt. Probeer je dus in iemand te verplaatsen, mededogen te hebben (medelijden is iets heel anders) en keer je af van mensen die roddelen en die anderen kleineren.
Probeer altijd te kiezen om het goede in iemand te zien en het goede in iemand ook te benoemen. Hoe klein ook, er is altijd wel iets dat je wel leuk aan jezelf vind, en dus ook bij de ander opmerkt. Richt je daarop, en het wordt groter.

Het tweede inzicht: ‘Vat niets persoonlijk op’

Het tweede inzicht luidt: ‘Vat niets persoonlijk op’. Net als de eerste is dit tweede ongelofelijk moeilijk om daadwerkelijk te leven. Met mensen die je niet kent gaat het nog wel, maar met familie, bekenden en vooral met vrienden & geliefden is het ongelofelijk lastig om niets van wat zij over je zeggen persoonlijk op te vatten. Waarom trekken we ons dingen die anderen zeggen of doen dan toch persoonlijk aan? Waarom voelen we ons beledigd, gekrenkt of verdrietig door wat een ander van ons vindt?

Het zit ‘m in het feit dat we het diep in ons hart eens zijn met wat er gezegd wordt. We houden niet genoeg van onszelf om woorden of daden van anderen als regendruppels van een vet velletje af te laten glijden. En zodra je ermee instemt, stroomt het gif door je heen en zit je gevangen in een helledroom. Ruiz zegt erover: ‘Het dingen persoonlijk opvatten is de opperste vorm van egocentriciteit omdat we er dan vanuit gaan dat alles om ‘mij’ draait. We leren tijdens onze opvoeding om ons alles persoonlijk aan te trekken. We denken dat we voor alles verantwoordelijk zijn. Ik, ik en nog eens ik.’

Uiteindelijk gaat niets van wat andere mensen zeggen of doen over jou. Het gaat altijd over henzelf. Alle mensen leven in hun eigen droom, in hun eigen geest. Ze leven in een compleet andere wereld dan die waarin wijzelf leven. Als we ons iets persoonlijk aantrekken, gaan we uit van de veronderstelling dat de ander onze wereld kent. Omgekeerd proberen ook wij onze wereld aan anderen op te dringen. Zelfs als een situatie heel persoonlijk lijkt, heeft dat niets met jou te maken. Wat anderen zeggen en doen, de meningen die ze geven, dat alles hangt samen met hun persoonlijke inzichten. Hun zienswijze vloeit voort uit de wijze waarop hun geest als kind werd ‘geprogrammeerd’.

Vat het dus vooral niet persoonlijk op als iemand tegen je zegt: ‘Wat ben jij dom’. Maar trek het je ook niet aan, als iemand zegt: ‘Wat ben jij geweldig!’ Want dat laatste wordt vaak gezegd als iemands persoonlijke wereldje toevallig even strookt met het jouwe. Wanneer iemand dan boos op je is, dan ben je plots niet meer zo geweldig. Wat een ander ook zegt, denkt of voelt: het is zijn/haar ‘probleem’, niet het jouwe. Ook de meningen die je over jezelf hebt, zijn niet per definitie waar. We hebben tenslotte de keuze om de stemmen in onze geest al dan niet te geloven. Want wees eerlijk: die stemmen zeggen toch de ene dag zus en de andere dag zo? Hoe serieus moet je dat nemen?

Waar je ook komt, altijd zul je mensen ontmoeten die tegen je liegen en naarmate je bewustzijn groeit, merk je dat je ook regelmatig tegen jezelf liegt. Verwacht dus niet dat mensen je de waarheid vertellen, je liegt immers ook tegen jezelf. Je moet op jezelf leren vertrouwen en steeds kiezen wat je wel en niet wilt geloven. Maak je er echt een gewoonte van om niets persoonlijk op te vatten, dan zul je veel onheil in je leven voorkomen. Je woede, jaloezie en afgunst zullen verdwijnen en zelfs je verdriet zal slijten. Al roddelt de hele wereld over je: jij bent immuun. Als jij je houdt aan dit inzicht, kun je de hele wereld afreizen met een open hart, zonder dat iemand je kan kwetsen. Je kunt ‘Ik hou van je’ zeggen zonder angst afgewezen te worden of belachelijk gemaakt te worden. En je kunt vragen om wat je nodig hebt, en zelf eerlijk ‘ja’ of ‘nee’ tegen iets zeggen, zonder je schuldig te voelen. Kortom: Je kunt de keuze maken om altijd je hart te volgen.

Het derde inzicht:‘Ga niet uit van veronderstellingen’

Bijna alle drama en verdriet in je leven wordt veroorzaakt door de conclusies die je zelf trekt, en voor waarheid aanneemt. En dan gaan we er nog met buitenstaanders over praten ook, we roddelen, zodat het gif zich verspreid. Stel je komt iemand die je kent op straat tegen, je zwaait, maar degene loopt door. Daar kun je een hele berg veronderstellingen op los laten: vind degene jou niet meer aardig, negeert hij/zij je? Of heeft degene je gewoon niet gezien omdat degene zijn/haar bril was vergeten?

Vraag daarom altijd eerst tekst en uitleg aan de persoon zelf voordat je conclusies trekt. De menselijke geest is hyperactief en veroorzaakt nu eenmaal graag chaos. Je ziet wat je wilt zien en hoort wat je wilt horen. Je begrijpt iets niet en maakt er in je verbeelding een heel verhaal van. We hebben er ook behoefte aan om alles te rechtvaardigen, uit te leggen en te begrijpen, want het geeft ons een veilig gevoel. Maar uiteindelijk maakt het besef dat we niet zoveel weten – en dat dat ook niet nodig is – veel relaxter. We zitten tenslotte met miljoenen vragen waarop eigenlijk geen duidelijk antwoord mogelijk is. Zelfs de vraag of iemand van je houdt, of dat jij van de ander houdt  is niet altijd even duidelijk. Dus: waarop richt jij je aandacht? Op wat er echt HIER en NU gebeurd? Of op wat je mind je allemaal vertelt over verleden en toekomst? Train jezelf erin om je eigen gedachten en fantasieen niet al te serieus te nemen. Het zijn uiteindelijk maar wolkjes die aan jouw hemel voorbij drijven.

In partnerrelaties is het helemaal in zwang om uit te gaan van veronderstellingen. Je denkt dat je lief je gedachten kan lezen en je lief denkt dat hij/zij je door en door kent en daarom wel weet wat er in je gaande is. Dit zijn meteen twee veronderstellingen die de grootste problemen veroorzaken! Want weten we nu echt, zonder het te vragen, altijd wat er in de ander omgaat? We denken dat als iemand van ons houdt iemand onze ‘gebruiksaanwijzing’ wel weet. Dat we iemand door en door kennen. Maar is dat wel zo? Misschien verandert jouw gebruiksaanwijzing wel van tijd tot tijd. En, nog belangrijker: ken je je eigen gebruiksaanwijzing zelf wel? Niet altijd? Hoe kun je er dan vanuit gaan dat een ander die wel kent?  Daarom is het zo belangrijk om te blijven praten met je partner: zien we onze relatie nog zoals we die ooit (of vorige maand) zagen? Is er iets veranderd in jou, in de ander? En kun je – ondanks dat de verandering je misschien niet bevalt – nog steeds van jezelf en van de ander houden? Neem de tijd om echt naar elkaar te luisteren – wat wordt er gezegd zonder dat het uitgesproken wordt? En stel daarover vragen! Laat die prietpraat die in je hoofd gaande is zoveel mogelijk verstillen. Meditatie is hiervoor natuurlijk een prachtig middel, en het samen doen maakt het nog krachtiger.

Als je duidelijk communiceert, veranderen al je relaties. Niet alleen die met je partner maar ook die met vrienden, collega’s, familie en kennissen. Ga dus niet uit van veronderstellingen. Word je bewust van je eigen gedachten en fantasieen, want daarin worden aannames geboren. Welke gevoelens liggen er achter die aannames van je? Ben je nog onzeker over je eigen wensen en verlangens? Vind je jezelf leuk genoeg? Dit derde inzicht vraagt veel zelfinzicht en je kun het heel goed oefenen met de Vier Vragen van Byron Katie. Stel jezelf bij iedere veronderstelling deze vraag: 1. ‘Is het waar?’ 2. ‘Kun je echt zeker weten dat het waar is?’ 3. ‘Hoe voel je je als je denkt dat het waar is?’ en 4. ‘Wie/wat/hoe zou je zijn als die gedachte niet in je op zou komen?’

Het vierde inzicht: ‘Doe altijd je best’

Het vierde – en laatste – inzicht uit het boekje ‘De Vier Inzichten’ door Don Miquel Ruiz luidt: ‘Doe altijd je best’. Dat lijkt een open deur, maar het blijkt meer te omvatten dan we denken. Ruiz schrijft: ‘Doe altijd je best, niet meer en niet minder.” Wees ook zacht voor jezelf en besef dat je beste best niet elke dag en onder dezelfde omstandigheden altijd hetzelfde is. Alles is voortdurend in beweging en dus zal ook je beste best de ene keer van betere kwaliteit zijn dan de andere keer. Je uiterste best is afhankelijk van hoe je je voelt: gelukkig en tevreden, of ziek, van streek, boos of jaloers. En dus is je beste best geen moment hetzelfde. Ook zal het met de tijd veranderen. Raak je meer geworteld in de Vier Inzichten, dan wordt je beste best beter dan het was.

Een mooi inzicht is ook dat je nooit meer moet doen je best. Je verspilt daarmee kostbare energie en gaat denken dat je beste best niet goed genoeg is. Als je overdrijft put je je lichaam uit en dat keert zich tegen jezelf. Je bereikt je doel dan niet. Minder dan je beste best doen is ook geen aanrader. Dan krijg je vroeg of laat last van frustraties, schuldgevoelens en spijt. Doe dus, in welke levenssituatie dan ook, gewoon je best. Moe, ziek of juist happy: doe altijd gewoon je best, dan hoef je je niet schuldig te voelen en jezelf ook niet te straffen.

Door je best te doen, ga je intensiever leven. Je wordt productiever en zorgt beter voor jezelf, en voor je naasten en de gemeenschap. En dat maakt dat je je gelukkig zult voelen. Je doet de dingen waarin je plezier hebt, niet omdat je er een beloning voor verwacht of omdat andere mensen van alles van je willen. Daar word je alleen maar ongelukkig van. Doe de dingen dus gewoon omdat je ze wilt doen, dan zul je ook merken dat je alles wat je doet met plezier doet. Je zult waarschijnlijk ook worden beloond, maar je bent er niet op gefixeerd. Verwacht je helemaal geen beloning, dan krijg je vaak meer dan je had durven dromen. Je geniet bovendien van het leven zonder verveeld, of gefrustreerd te raken.

Door je best te doen, leer je jezelf ook aanvaarden. Je moet je dan wel van alles bewust zijn en van je fouten leren. Alleen door oefening leer je van je fouten. Leren betekent dat je in alle eerlijkheid de gevolgen van een daad beziet, en blijft oefenen waardoor je bewustzijn toeneemt. Uiteindelijk voelt je best doen helemaal niet als werken, omdat je wat je doet leuk vindt. Dingen met plezier doen is ten volle leven. Met ledigheid ontkennen we het leven. Ledigheid is jaren achtereen voor de televisie hangen omdat je bang bent om risico te nemen, bang om uitdrukking te geven aan wie je bent. Handelen, dingen doen is uitdrukking geven aan wie je bent. Je hebt misschien allerlei briljante ideeen in je hoofd, maar als je er niets mee doet, heeft niemand daar wat aan, ook jijzelf niet.

Het eerste, tweede en derde inzicht zullen alleen werken als je altijd je best doet. Verwacht niet dat je altijd onberispelijk zult zijn in je woorden, verwacht niet dat je nooit meer iets persoonlijk zult opvatten en verwacht niet dat je nooit meer van een veronderstelling zult uitgaan. Maar je kunt in ieder geval proberen en je best doen om dat wel te zijn en te doen. En dan gebeurt er iets ‘geks’, want ook als je weer eens ‘faalt’, zul je je goed voelen. Want je weet dat je ‘slechts’ aan het oefenen bent. En dat je altijd je best doet.

Het boek "De vier inzichten" is te koop bij Bol.com.
Bron: Viola Robbemondt
www.soulwoman.org

---